Ik en anderen
Is dat niet een beetje egoïstisch, egocentrisch om met ‘Ik’ te beginnen? Nee, het is juist zeer verantwoord. En heel slim. Om contact met anderen te kunnen maken en te onderhouden, moet je echt bij jezelf beginnen. Twee belangrijke woorden die daarmee samenhangen, zijn ‘zelfbeeld en zelfvertrouwen’.
Zelfbeeld
Iedereen heeft een bepaald beeld van zichzelf en een verhaal dat vertelt wie je bent. Je zelfbeeld is gebaseerd op de manier waarop je over jezelf denkt.
En door de jaren heen ontwikkelt het zich verder door de manier waarop anderen je zien en hoe ze op je reageren. Ook bepaalt je rol in het leven hoe je je gedraagt. Je ouders zullen bijvoorbeeld heel anders naar je kijken dan je partner, je kind of je collega. En je zult je in sommige rollen heel prettig voelen, terwijl je je in andere rollen of situaties ongemakkelijk voelt.
Zelfvertrouwen
Zelfvertrouwen is weten dat je de moeite waard bent. Het is weten wat je wel en niet kunt en daarop vertrouwen. Maar ook je verantwoordelijkheid durven nemen voor zowel je successen als je fouten.
Om relaties met anderen aan te kunnen gaan, is het belangrijk te weten hoe je naar jezelf kijkt, over jezelf denkt en over jezelf voelt. Zelfbeeld en zelfvertrouwen hangen dus nauw met elkaar samen.
Anderen
Kijk eens om je heen. Jij hebt ook beelden over andere personen in je omgeving. Sommigen van hen vind je aardig, grappig, saai of interessant. Misschien heb je dezelfde hobby’s, zitten de kinderen bij elkaar in de klas etc. Hoe jij over de ander denkt, bepaalt hoe je met die persoon omgaat. Soms blijkt de eerste indruk niet te kloppen en stel je je beeld bij doordat je anders over die persoon gaat nadenken of omdat die persoon je een compliment gaf, waardoor jij je anders voelt. En met de ene persoon ga je goed en gezellig om, terwijl je met iemand anders geen klik hebt.
Sociaal dier
Allemaal hebben we wensen, behoeften en verwachtingen. Een belangrijke behoefte is aandacht. Aandacht is goed voor je zelfbeeld, je zelfvertrouwen. Aandacht betekent dat je gezien en gehoord wordt. Als je partner geen tijd heeft, ga je misschien wel gezellig bij de buurvrouw langs om je verhaal te doen. Of misschien spreek je af met vriend(inn)en.
Maar wat als het allemaal niet zo soepel loopt? Wat als er wel veel korte contacten zijn, maar geen diepe vriendschappen. Wat als je kind nooit uitgenodigd wordt voor feestjes. Wat als je gepest of buitengesloten wordt. Of als je het te spannend vindt, te onzeker bent om contact te maken, terwijl je wel heel graag wilt.
Begin dan weer bij het begin. Ga na wie je zelf bent en wat je belangrijk vindt. Word je bewust van wie er bij jou past. Observeer hoe anderen contacten maken. En ga vervolgens op zoek naar mensen die bij jou passen omdat ze dezelfde interesses, ideeën, karaktereigenschappen etc. hebben.
Lijnie Reijers
Orthopedagoog generalist bij Yoi orthopedagogiek en trainingen